Από Η έλλειψη της βιταμίνης Β12, είναι πολύ συχνότερη από ότι νομίζουμε. Η διατροφική ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 συνήθως προκύπτει από ανεπαρκή απορρόφηση, μπορεί όμως να αναπτυχθεί και σε χορτοφάγους που δεν λαμβάνουν συμπληρώματα βιταμινών. Η ανεπάρκεια προκαλεί μεγαλοβλαστική αναιμία, βλάβη στη λευκή ουσία του νωτιαίου μυελού και του εγκεφάλου και περιφερική νευροπάθεια. Η διάγνωση γίνεται συνήθως με μέτρηση των επιπέδων βιταμίνης Β12 στον ορό. Η δοκιμασία Schilling βοηθά στον προσδιορισμό της αιτιολογίας. Η θεραπεία αποτελείται από στοματική ή παρεντερική βιταμίνη Β12.
Αιτιολογία
Η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 μπορεί να προέλθει από:
- Ανεπαρκή πρόσληψη
• Χορτοφάγοι
• διατροφικές διαταραχές - Ανεπαρκή απορρόφηση
• Έλλειψη ενδογενούς παράγοντα (λόγω αυτοάνοσης μεταπλαστικής ατροφικής γαστρίτιδας, καταστροφής γαστρικού βλεννογόνου, γαστρικής χειρουργικής ή γαστρικής παράκαμψης
• Μειωμένη έκκριση γαστρικού οξέος ( ηλικιωμένοι )
• Διαταραχές του λεπτού εντέρου (π.χ. φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, κοιλιοκάκη)
• Ανταγωνισμός για τη βιταμίνη Β12 (π.χ. σύνδρομο τυφλής έλικας)
• AIDS - Μειωμένη χρήση
• Διαταραχές του ήπατος
• Ανωμαλία πρωτεϊνών μεταφοράς - Χρήση ορισμένων φαρμάκων
• Μετφορμίνη
• Αντιόξινα
Συμπτωματολογία
Προκαλεί αδυναμία, εξάντληση, ταχυπαλμία και δύσπνοια, ήπια νευρολογικά προβλήματα, διαταραχές της μνήμης, παραισθήσεις και αλλαγές στην προσωπικότητα.
Η αναιμία συνήθως αναπτύσσεται ύπουλα. Περιστασιακά, εμφανίζεται σπληνομεγαλία και ηπατομεγαλία. Μπορεί να εμφανιστούν διάφορα συμπτώματα από το γαστρεντερικό, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας βάρους και του διάχυτου κοιλιακού πόνου.
Τα νευρολογικά συμπτώματα αναπτύσσονται ανεξάρτητα από και συχνά χωρίς αιματολογικές ανωμαλίες. Στα αρχικά στάδια, η μειωμένη αίσθηση θέσης και δόνησης στα άκρα συνοδεύεται από ήπια έως μέτρια αδυναμία και μείωση των αντανακλαστικών. Σε μεταγενέστερα στάδια, εμφανίζονται σπαστικότητα, μεγαλύτερη απώλεια θέσης και δονητικής αίσθησης στα κάτω άκρα και αταξία. Αυτά τα ελλείμματα μπορεί να αναπτυχθούν σε μια κατανομή-γάντι.
Διάγνωση
• Γενική αίματος και επίπεδα βιταμίνης Β12 και φυλλικού οξέος
• Όταν η κλινική εξέταση υποδηλώνει ανεπάρκεια βιταμίνης Β12, αλλά τα επίπεδα της βιταμίνης Β12 στον ορό είναι χαμηλά – κανονικά (200 έως 350 pg / mL) ή οι αιματολογικοί δείκτες είναι φυσιολογικοί, μπορούν να βοηθήσουν στην διάγνωση τα επίπεδα του μεθυλμαλονικού οξέος και της ομοκυστείνης.
• Μετά την διάγνωση ανεπάρκειας της βιταμίνης Β12, πρόσθετες εξετάσεις ( π.χ. Schilling test ) ενδείκνυνται για τους νεώτερου ασθενείς, αλλά συνήθως όχι για τους ηλικιωμένους. Επίσης σε περιπτώσεις που η αιτία δεν είναι η ανεπαρκής πρόσληψη της βιταμίνηςς με την τροφή μπορούν να μετρηθούν τα επίπεδα της γαστρίνης στον ορό ή τα αυτοαντισώματα έναντι του ενδογενούς παράγοντα.
Θεραπεία
Η θεραπεία της ανεπάρκειας της βιταμίνης Β12 παραδοσιακά γίνεται με ενδομυϊκή ένεση κρυσταλλικής βιταμίνης Β12 σε δόση 1 mg εβδομαδιαίως αρχικά, ακολουθούμενη από 1 mg μηνιαίως εφ’ όρου ζωής.
Σε μια ανασκόπηση του 2005, οι ασθενείς που έλαβαν υψηλές δόσεις από του στόματος βιταμίνης Β12 (1 έως 2 mg ημερησίως) για 90 έως 120 ημέρες παρουσίασαν βελτίωση στις τιμές της βιταμίνης Β12 του ορού παρόμοια με εκείνη των ασθενών που έλαβαν ενδομυϊκές ενέσεις βιταμίνης Β12. Τα αποτελέσματα αυτά ήταν σταθερά στους ασθενείς ανεξάρτητα από την αιτιολογία της έλλειψης βιταμίνης Β12 ,συμπεριλαμβανομένων καταστάσεων δυσαπορρόφησης και της κακοήθους αναιμίας.